Peygamber Efendimiz'in (s.a.v) oruç ile ilgili sünnetleri ve tavsiye ettiği davranışlar
Sahur, imsak vaktinden önce yenilen yemektir. Sahura kalkmak sünnettir ve bereketlidir. Peygamber Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
"Sahur yemeği yiyin, çünkü sahurda bereket vardır."
Buhârî, Savm, 20; Müslim, Sıyâm, 45Sahur, oruç tutacak kişiye güç verir ve gün boyunca açlık ve susuzluğa dayanmasını kolaylaştırır. Ayrıca sahura kalkmak, gece ibadetine vesile olur.
Güneş battıktan sonra iftarı geciktirmeden acele etmek sünnettir. Peygamber Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
"İnsanlar iftarı acele ettikleri sürece hayır üzeredirler."
Buhârî, Savm, 45; Müslim, Sıyâm, 48Peygamber Efendimiz (s.a.v), iftarını genellikle taze hurma ile açardı. Taze hurma bulamazsa kuru hurma, onu da bulamazsa birkaç yudum su ile iftar ederdi.
"Sizden biriniz oruç tuttuğu zaman hurma ile iftar etsin. Hurma bulamazsa su ile iftar etsin. Çünkü su temizleyicidir."
Ebû Dâvûd, Savm, 21; Tirmizî, Savm, 10Hurma ve su, sindirim sistemini iftara hazırlar ve vücudun ihtiyaç duyduğu enerjiyi hızlıca sağlar.
İftar vaktinde dua etmek sünnettir. Peygamber Efendimiz (s.a.v), iftar vakti şu duayı okurdu:
اللَّهُمَّ لَكَ صُمْتُ وَعَلَى رِزْقِكَ أَفْطَرْتُ
"Allahümme leke sumtü ve alâ rızkıke eftartü"
Anlamı: "Allah'ım! Senin için oruç tuttum ve senin rızkınla orucumu açtım."
İftar vakti yapılan dualar kabul olunur. Peygamber Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
"Oruçlunun iftar anında reddedilmeyen bir duası vardır."
İbn Mâce, Sıyâm, 48Ramazan ayına mahsus olan teravih namazı, yatsı namazından sonra kılınan sünnet bir namazdır. Peygamber Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
"Kim inanarak ve sevabını Allah'tan bekleyerek Ramazan'da teravih namazını kılarsa, geçmiş günahları bağışlanır."
Buhârî, Teravih, 1; Müslim, Salâtü'l-Müsâfirîn, 173Teravih namazı, Ramazan'ın manevi atmosferini güçlendirir ve Müslümanların cemaat halinde ibadet etmelerine vesile olur.
Ramazan ayı, Kur'an ayıdır. Bu ayda Kur'an okumak ve anlamak üzere çalışmak sünnettir. Peygamber Efendimiz (s.a.v), Ramazan'da Cebrail (a.s) ile karşılıklı olarak Kur'an'ı mukabele ederdi.
Ramazan'da Kur'an okumak, manevi atmosferi güçlendirir ve Allah'ın rızasını kazanmaya vesile olur.
İtikaf, Ramazan'ın son on gününde camide ibadet niyetiyle kalmaktır. Peygamber Efendimiz (s.a.v), Ramazan'ın son on gününde itikafa girerdi.
"Peygamber (s.a.v), vefat edinceye kadar Ramazan'ın son on gününde itikafa girerdi."
Buhârî, İ'tikâf, 1; Müslim, İ'tikâf, 1İtikaf, kişinin dünya meşgalelerinden uzaklaşarak tamamen ibadete yönelmesini sağlar.
Ramazan ayında sadaka vermek ve ihtiyaç sahiplerine yardım etmek sünnettir. Peygamber Efendimiz (s.a.v), Ramazan'da her zamankinden daha cömert olurdu.
"Peygamber (s.a.v), insanların en cömerdi idi. Ramazan'da Cebrail ile buluştuğu zaman ise daha da cömert olurdu."
Buhârî, Bed'ü'l-Vahy, 5; Müslim, Fedâil, 50Oruçlu iken kötü söz ve davranışlardan kaçınmak sünnettir. Peygamber Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
"Kim yalan söylemeyi ve yalanla iş yapmayı bırakmazsa, Allah'ın onun yemesini içmesini bırakmasına ihtiyacı yoktur."
Buhârî, Savm, 8Oruç, sadece yeme ve içmeden uzak durmak değil, aynı zamanda kötü söz ve davranışlardan da kaçınmaktır.
Diyanet İşleri Başkanlığı'na göre, orucun sünnetleri, Peygamber Efendimiz'in (s.a.v) oruç ile ilgili uygulamaları ve tavsiyeleridir. Sahura kalkmak, iftarı acele etmek, iftarı hurma veya su ile açmak, iftar duası okumak, teravih namazı kılmak, Kur'an okumak, itikafa girmek, sadaka vermek ve kötü söz ve davranışlardan kaçınmak, orucun sünnetleri arasında yer alır. Bu sünnetleri yerine getirmek, orucun manevi boyutunu güçlendirir ve Allah'ın rızasını kazanmaya vesile olur.
Diyanet İşleri Başkanlığı