Abdestin Tanımı
Abdest, belli organları usulüne uygun olarak yıkamak ve mesh etmek suretiyle yapılan hükmî temizliktir. Namaz kılmak, Kâbe'yi tavaf etmek, Kur'an-ı Kerim'e dokunmak gibi bazı ibadetlerin yerine getirilebilmesi için abdest almak şarttır.
Abdestin Farzları
Hanefi mezhebine göre abdestin farzları dörttür:
- Yüzü bir kere yıkamak
- Kolları dirseklerle beraber bir kere yıkamak
- Başın dörtte birini mesh etmek
- Ayakları topuklarla beraber bir kere yıkamak
Şâfiî mezhebine göre ise abdestin farzları altıdır. Yukarıdaki dört farza ilave olarak şunlar da farzdır:
- Niyet etmek
- Tertibe riayet etmek (Abdest organlarını sırayla yıkamak)
Abdestin Sünnetleri
- Abdeste başlarken besmele çekmek
- Niyet etmek
- Elleri bileklere kadar üç defa yıkamak
- Ağza üç defa su vermek (mazmaza)
- Burna üç defa su vermek (istinşak)
- Misvak kullanmak veya dişleri parmakla temizlemek
- Başın tamamını mesh etmek
- Kulakları mesh etmek
- Enseyi mesh etmek
- Abdest organlarını üçer defa yıkamak
- Abdest organlarını sırayla yıkamak (tertip)
- Abdest organlarını ara vermeden yıkamak (muvalat)
- Sakalın içine su geçirmek (tahlil)
- Parmak aralarını hilallemek
- Abdest organlarını ovmak (delk)
- Abdest suyunu israf etmemek
- Kıbleye yönelmek
- Abdest dualarını okumak
Abdestin Alınışı
-
Niyet ve Besmele: Abdeste başlarken "Niyet ettim Allah rızası için abdest almaya" diye niyet edilir ve "Bismillahirrahmanirrahim" denir.
-
Ellerin Yıkanması: Eller bileklere kadar üç defa yıkanır.
-
Ağız ve Burun: Üç defa ağza su alınıp çalkalanır (mazmaza). Üç defa burna su çekilip temizlenir (istinşak).
-
Yüzün Yıkanması: Alın saç bitiminden çene altına, kulak memelerinin önünden diğer kulak memesinin önüne kadar olan bölge üç defa yıkanır.
-
Kolların Yıkanması: Önce sağ kol sonra sol kol dirseklerle beraber üçer defa yıkanır.
-
Başın Mesh Edilmesi: Islak ellerle başın dörtte biri veya tamamı mesh edilir.
-
Kulakların Mesh Edilmesi: Işaret parmakları ile kulakların içi, baş parmaklar ile de kulakların arkası mesh edilir.
-
Boynun Mesh Edilmesi: Ellerin dış kısmı ile boyun mesh edilir.
-
Ayakların Yıkanması: Önce sağ ayak sonra sol ayak, topuk ve aşık kemikleri ile beraber üçer defa yıkanır. Parmak aralarının hilallenmesine dikkat edilir.
Abdest Sonrası Dua
أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ
Okunuşu: Eşhedü en lâ ilâhe illallâhü vahdehû lâ şerîke leh ve eşhedü enne Muhammeden abdühû ve rasûlüh.
Anlamı: "Şehadet ederim ki, Allah'tan başka ilah yoktur. O tektir, ortağı yoktur. Yine şehadet ederim ki, Muhammed O'nun kulu ve elçisidir."